Szachy są w Polsce bardzo popularną dyscypliną sportową. Ich naukę można rozpocząć już w przedszkolu, a grać można do końca życia. Szachy mają też walor edukacyjny co docenił Parlament Europejski. W podstawie programowej także znajdziemy informację o wartości edukacyjnej szachów. Polski Związek szachowy wprowadza szachy do szkół poprzez program Szachy w Szkole, od Pionka do Hetmana czy też inne regionalne programy edukacyjne. Liczne grono trenerów, instruktorów i nauczycieli szachów pracuje nad tym, by przekazywać wiedzę o królewskiej grze zarówno indywidualnie, w klubach jak i prywatnych firmach.

Trener szachowy to potoczne określenie, które często zamiennie stosujemy myśląc o kimkolwiek kto uczy nasz szachów. Trener może mieć rzeczywiste uprawnienia trenerskie, instruktorskie lub po prostu ich nie mieć. Takiego trenera nie polecamy.

Jak możemy podzielić trenerów szachowych?

• trener szachowy
• instruktor szachów
• trener szachowy online
• firmy szachowe
• nauczyciel szachów

Trener szachowy

W Polsce by zostać trenerem szachowym, wcześniej należy przejść odpowiedni kurs a następnie napisać obronić pracę dyplomową. Osoba, która chce zostać trenerem musi także mieć odpowiedni staż jako instruktor szachowy i posiadać odpowiednią kategorię szachową. Alternatywną ścieżką jest ukończenie odpowiednich studiów. Wszystko to sprawia, że w Polsce grono trenerów nie jest tak liczne. Mamy trenerów klasy I II i mistrzowskiej.

Instruktor Szachów

Z uwagi na ostatnią popularność w szachów Polsce coraz więcej osób zdobywa uprawnienia, które to pozwalają pracować jako instruktor szachowy. Obecnie instruktorzy szachów głównie prowadzą adeptów na podstawowym poziomie zaczynając od szkół i przedszkoli po podstawowy poziom klubowy. Są też instruktorzy, którzy szkolą dorosłych, choć jest ich mniejszość. Najlepiej by osoba, która chce pracować jako instruktor szachowy lubiła dzieci, miała z nimi dobry kontakt. Oczywiście powinna posiadać odpowiednią kategorię szachową (nauczyciel może mieć trzecią, każda inna osoba co najmniej drugą). Oprócz tego niezbędne jest ukończenie certyfikowanego przez Polski Związek Szachowy kursu instruktorskiego,  który organizowany jest w Polsce kilka razy w roku.

Trener szachowy online

Nie jest to jakaś osobna kategoria. Online szachów uczyć może każdy. Taką osobę nazywamy trenerem.  Trening online nie jest dla każdego i powinien być jako uzupełniająca forma treningu a nie podstawowa. Niemniej wielu szachistów jak i trenerów ceniąc swój czas idą na skróty i uczą tylko online, co przykładowo w przypadku dzieci nie powinno mieć miejsca. Podstawową formą treningu powinien być trening na żywo przy szachownicy.

Firmy Szachowe

W Polsce mamy też szkoły szachowe, które zatrudniają trenerów i instruktorów szachowych i szkolą z nauki gry w szachy.

Przykłady firm prowadzących zajęcia szachowe na terenie różnych miast:

• Szkołą Szachowa Czarny – Koń Rafała Małeckiego (Śląsk, Opole, Wrocław)
• Droga Ku Rozwojowi Alicji Stankiewicz (Wrocław)
• Szkoła Szachowa Edyty Szromby (Kraków, Częstochowa)
• Szkoła Szachowa Adrianny Staniszewskiej (Warszawa)
• ChessFor Kids (Warszawa)
• Szkoła Szachowa TALENT (Warszawa)
• Szkoła Szachowa Edyty Szromby (Kraków)
• Łódzka Szkoła Szachowa „Krzyś” (Łódź)
• Poznańska Akademia Szachowa (Poznań)
• Liguachess (Lublin)
• Szkoła Szachowa Król i Królowa (Gdańsk)
• Akademia Młodego Szachisty Karola Kwapisiewicza (Wrocław)

Nauczyciel Szachów

Można powiedzieć, że jest to trochę niższy od stopnia instruktora szachowego. Dokładnie jest to szkolny instruktor szachowy i został wprowadzony na potrzeby programu Edukacja poprzez szachy w szkole. Takim instruktorem może zostać każda osoba  posiadająca uprawnienia pedagogiczne (z reguły jest to nauczyciel, która przejdzie specjalistyczny kurs szachowy. W tym przypadku osoba taka powinna posiadać minimum czwartą kategorię szachową. Taki instruktor, nauczyciel szachów najlepszy jest do prowadzenia zajęć w przedszkolach i szkołach. To z nim dziecko będzie miało swój pierwszy kontakt z szachami i to od niego zależy czy dziecko polubi szachy.