Gra w szachy to pewna umiejętność. Można opanować ją samodzielnie, albo skorzystać z pomocy wykwalifikowanego trenera. To, czy warto pracować z trenerem szachowym może zależeć od kilku czynników.
Do nauki zasad gry w szachy nie potrzebujesz trenera
Zasady gry w szachy są stosunkowo proste i łatwo się ich nauczyć samodzielnie. Jest wiele ciekawych materiałów na ten temat – artykułów w Internecie, czy filmów instruktarzowych na popularnym YouTube-ie. Zapoznając się z tymi materiałami dość szybko opanujemy zasady królewskiej gry.
Dużo zależy też od tego, jakie mamy oczekiwania w stosunku do tego, co chcemy w szachach osiągnąć. Jeśli chcemy bardzo szybko podnosić swój poziom gry i brać udział w licznych turniejach, to lekcje z trenerem mogą okazać się dobrym pomysłem.
Kiedy trener szachów może nam najbardziej pomóc?
Dobry trener powinien doprowadzić nas do miejsca, do którego chcemy dojść w czasie krótszym niż gdybyśmy szli tam sami. Może mieć to kluczowe znaczenie dla osób dorosłych, które wracają do szachów, albo pierwszą styczność z szachami mają już jako dorośli. Ponieważ dorośli mają mniej czasu. Codzienne obowiązki ograniczają ilość godzin, jakie można poświęcać swoim pasjom i zainteresowaniom. Dlatego w takich przypadkach można rozważyć trenera. Trener powinien sprawnie przeprowadzić Cię z punktu A do punktu B twojej szachowej podróży, bez zbaczania z kursu i wchodzenia w ślepe uliczki.
Analiza własnych partii szachowych z trenerem
Z trenerem warto z pewnością analizować własne partie szachowe. Trener to osoba o znacznie większym doświadczeniu szachowym. Znacznie lepiej rozumie grę w szachy i jest w stanie wskazać wiele elementów w naszej grze, na które sami byśmy nie wpadli.
Na co trzeba uważać przy zatrudnianiu trenera szachowego?
Celowo wcześniej użyłem sformułowania „dobry trener”. Bo nie wszyscy trenerzy są dobrzy, nie tylko w szachach. Mogą być fatalni trenerzy gry na instrumencie, albo beznadziejni trenerzy piłki nożnej. W szachach też tacy są.
Trener powinien być żywo zainteresowany realizacją przez nas naszego celu szachowego. Jeżeli po kilku lekcjach widzimy brak entuzjazmu i energii, to po prostu poszukajmy kogoś innego.
Trener powinien nauczyć nas solidnych podstaw, które zaprocentują w przyszłości. Jeśli trener uczy Cię sztuczek szachowych, pułapek debiutowych i pokazuje „sprawdzone sposoby” na zmiażdżenie przeciwnika w 12 ruchach, to takiego trenera też trzeba sobie odpuścić.
Trener powinien nauczyć Cię zrozumienia szachów. Podkreślam to z uporem maniaka, bo tylko ze zrozumienia bierze się prawdziwa siła gry w szachy. Jeśli na swojej drodze spotkasz trenera, który nie tłumaczy Ci szachów i nie pomaga Ci ich zrozumieć, to też czym prędzej mu podziękuj za współpracę.
Unikaj też trenerów stawiających na metody pamięciowe. Uczenie debiutów na pamięć, końcówek na pamięć, albo danych pozycji na pamięć, czy odtwarzanie partii z pamięci do niczego dobrego nie prowadzą. W partii na żywo czy przez Internet, gdy pamięć zawiedzie, a nie rozumiesz co się dzieje na szachownicy, to masz kłopoty. Wystarczy, że przeciwnik przestawi kolejność posunięć lub zagra jakiś mniej spotykany ruch i całe twoje pamięciowe przygotowanie się nie przyda.
W pracy z trenerem warto postawić również na poszukiwanie własnego stylu gry. Graj różne debiuty, eksperymentuj, odkrywaj, baw się. Róbcie z trenerem to, co jest dobre dla Ciebie, a nie dla trenera.
Bez trenera, z trenerem, a czy jest coś pośrodku?
Tak. Kursy szachowe. Tu podobnie jak przy wyborze trenera warto poszukać dobrego kursu szachowego, który uczy zrozumienia szachów. Bo im więcej rozumiesz, tym łatwiej wykonywać dobre posunięcia, formułować plany gry, reagować na groźby rywala i wygrywać.
Ciekawe kursy oferują różni trenerzy szachowi na platformach internetowych takich jak lichess.org, chess.com czy chessable.com. Można również zapoznać się z ofertą dobrych twórców szachowych na YouTube (to zwykle utytułowani zawodnicy o dużej sile gry). Zasady jednak obowiązują te same – sprawdzaj, co dany kurs czy trener ma Ci do zaoferowania.
Kursy można nabyć zwykle w cenie kilku godzin lekcyjnych z trenerem szachowym. Dlatego wydają się ciekawą alternatywą dla pracy z trenerem. To, czego jednak kursy szachowe nie zrobią, to nie przeprowadzą z Tobą analizy własnych partii szachowych – tu warto skorzystać z pomocy silniejszego gracza albo trenera.