Jak przygotować się do turnieju szachowego? Nasze podpowiedzi co do przygotowań możemy podzielić na uniwersalne wskazówki i specjalne wytyczne pod konkretne rodzaje turniejów. A w obu grupach znajdą się porady czysto szachowe, jak i te poza szachowe. Zacznijmy od tych ogólny, które sprawdzą się w każdym przypadku.
Dobry sen
Przed każdym turniejem warto się porządnie wyspać. Niby banalne, a jednak solidna dawka zdrowego snu sprawi, że będziemy bardziej skoncentrowani podczas partii. Nasz umysł będzie bardziej skupiony i „ostrzejszy”. Nic nie jest w stanie zastąpić regeneracji dla naszego ciała i umysłu jaką jest sen. Kiedy jesteśmy zmęczeni po nocy, to w ciągu dnia bardzo szybko zaczyna po prostu brakować nam energii do działania. Brak dobrego i wystarczająco długiego snu przekłada się na nasze zmęczenie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. A to przekłada się na nasze wyniki przy szachownicy.
Dlatego powinniśmy zafundować sobie 7-8 godzin zdrowego, nieprzerwanego snu. A przed samym spaniem wyciszyć swój organizm. Ostatnia godzina przed snem powinna być wolna od tzw. niebieskiego światła, czyli tego którym „oświetla” nas telewizor, monitor, ekran laptopa czy smartfonu.
Odpowiednie nawodnienie
Warto zadbać o spożywanie odpowiedniej ilości płynów, najlepiej wody. Dobrze nawodniony organizm lepiej pracuje. Woda pomaga w transporcie minerałów, które są bardzo ważne dla funkcjonowania nie tylko naszego mózgu, ale i całego organizmu. Warto również pomyśleć o ograniczeniu kofeiny. Picie dużej ilości kawy zwiększa zapotrzebowanie na spożywanie wody. Poza tym kofeina daje nam zastrzyk energii i pobudzenia tylko na krótki czas. Po górce energetycznej dość szybko przychodzi energetyczny dołek. Były Mistrz Świata Vladimir Kramnik w jednym z wywiadów przyznał, że z tego powodu przerzucił się na herbatę.
Kondycja fizyczna
Partie szachowe na turniejach potrafią trwać nawet kilka godzin (szachy klasyczne). Jeśli ktoś ma wątpliwości, czy szachy należy traktować jako sport, to warto taką dłuższą partię rozegrać. Gwarantuję Wam, że jest to spory wysiłek, zarówno umysłowy, jak i fizyczny. Dlatego poza przygotowaniem szachowym do turnieju warto zadbać o kondycję fizyczną. Taka fizyczna wytrzymałość bardzo przydaje się podczas wielogodzinnego boju przy desce. Regularne spacery, truchtanie czy bieganie, jazda na rowerze, albo pływanie wydatnie pomagają w utrzymaniu naszego ciała w dobrej kondycji fizycznej. Wielu ludziom wysiłek fizyczny pomaga również oczyszczać umysł. W trakcie wykonywania ćwiczeń udaje im się po prostu o niczym nie myśleć. Raczej skupiają się na wykonywania ćwiczenia czy oddychaniu, a przez to „resetują” swój umysł. Na wysiłek umysłowy przyjdzie czas przy szachownicy.
Ma to szczególne znaczenie w turniejach szachów klasycznych gdzie zwykle rozgrywa się jedną lub dwie rundy dziennie. To turnieje które potrafią trwać kilka dni i tu kluczowe jest utrzymanie dobrej dyspozycji fizycznej przez cały turniej.
Przygotowanie szachowe
Niezależnie od tego w jakiego rodzaju turnieju bierzemy udział warto zadbać o przygotowanie taktyczne. Zwłaszcza na niższych poziomach szachowego zaawansowania większość partii szachowy rozstrzyga się w kwestiach taktycznych. Przez popełnienie błędu, podstawienie figury czy wykorzystanie jakiegoś motywu taktycznego. Dlatego warto przed turniejem wzmocnić swoją wizję taktyczną. Jak to zrobić?
Warto rozwiązywać duża ilość bardzo prostych zadań taktycznych, np. mat w 2. Jeden z topowych polskich arcymistrzów, zawodnik, który przez wiele lat szczycił się rankingiem ponad 2700 ELO przed poważnym turniejem rozwiązuje około 200 matów w 2. Ktoś mógłby powiedzieć, po co arcymistrzowi takie proste zadania? Właśnie po to, aby upewnić się, że w trakcie partii będzie widział również prosta taktykę. A im bardziej skraca się czas zawodników na zegarze szachowym tym łatwiej, pod presją czasu, taką taktykę przeoczyć.
Można również rozwiązywać zadania poświęcone zadanym motywom taktycznym, takim jak rentgen, czy atak z odsłony. Warto wybrać kilka najczęściej występujących i rozwiązać również trochę zadań takiego typu.
Są jeszcze bardzo proste zadania taktyczne rozwiązywane na czas. Można znaleźć je na popularnych serwisach chess.com – słynny Puzzle Rush czy Puzzle Storm na serwisie lichess.org. Te zadania z kolei rozwijają nasza intuicję i widzenie prostych motywów taktycznych pod presją czasu.
Przygotowanie szachowe bardzo przyda nam się w każdym turnieju, niezależnie od tempa gry. Nada się do turnieju szachów błyskawicznych, szybkich i klasycznych.
Przygotowanie debiutowe
W przypadku szachów błyskawicznych czy szybkich może być ono inne pod tym względem, że niektórzy zawodnicy mają inny repertuar debiutowy właśnie na partie grane tempem przyspieszonym. Tu wybierają zwykle warianty mniej znane, ostrzejsze, po których powstają dość ostre lub zagmatwane pozycje. Po co to robią? Chcą dać przeciwnikowi więcej okazji do tego, aby na krótkim czasie się pomylił i chcą te błędy wykorzystywać. Często wybierają debiuty na zaskoczenie przeciwnika. Chcą tym samym stworzyć przeciwnikowi problemy, których ten nie będzie w stanie rozwiązać w krótkim czasie.
W przypadku turniejów blitza i rapida, nie ma szans na przygotowanie się pod konkretnego rywala. Takie turnieje zwykle rozgrywana są w ciągu jednego lub dwóch dni. Rozgrywana jest duża ilość partii. Ponieważ kojarzenia przeciwników generowane są po każdej rundzie to nigdy nie wiadomo na kogo się trafi. Czas pomiędzy rundami jest również bardzo skrócony )zaledwie kilka lub kilkanaście minut, więc jakiekolwiek przygotowywanie się na rywala mija się z celem.
Zupełnie inaczej sprawa wygląda w turniejach klasycznych. W turniejach kołowych, o ograniczonej liczbie uczestników, gdzie gramy każdy z każdym można postarać się przygotować pod każdego rywala. Bo wiemy, że z każdym z nim zagramy. Jeśli kojarzenia nie są rozpisane co do kolorów, to warto zerknąć na partie przeciwnika w bazie szachowej – co tam zwykle wybiera grając zarówno białym i czarnym kolorem.
W turniejach otwartych, tzw. OPEN-ach zwykle znamy kojarzenia z jednodniowym wyprzedzeniem. Jeśli turniej rozgrywany jest w trybie dwóch rund dziennie, to mamy szanse przygotować się tylko na rundę poranną, jeśli znamy kojarzenia wieczorem poprzedniego dnia.